Lastige Pinter helder gespeeld bij NH Toneel

​

‘Ik heb wat frisse lucht nodig.’ Dat ene zinnetje uit Pinters ‘De thuiskomst’ in de nieuwe productie van het Noord-Hollands Toneel krijgt plots een cruciale lading. Sophie van Eijck, de actrice die in deze voorstelling Ruth speelt, spreekt deze woorden uit. Dit keer niet als een terloopse opmerking, maar als een noodkreet. Ze wil weg van alles, ze wil het verleden achter zich laten. Een vraag die ons allemaal weleens heeft beziggehouden. Pinter reikt het enige vrouwelijke personage alle ingrediënten aan voor een vervreemdende afloop.

​

Max, een weduwnaar, woont samen met zijn twee jongste zoons – Lenny en Joey – en zijn broer Sam in het ouderlijk huis. In dit ruwe, uitsluitend door mannen bevolkte huishouden zijn machtsstrijd en vernedering aan de orde van de dag. De tijd lijkt stil te staan op deze apenrots.

Op een dag keert de oudste zoon, Teddy, terug. Hij heeft zijn Londense familie al jaren niet gezien en grijpt de gelegenheid aan om, nu hij in de buurt is, zijn echtgenote Ruth aan zijn vader en broers voor te stellen. Wat begint als een hereniging, ontaardt al snel in een beklemmende machtsstrijd, met Ruth als inzet. Haar aanwezigheid brengt de onderlinge verhoudingen op scherp en zet de mannen tegen elkaar op in een ongemakkelijk spel van aantrekken en afstoten.

​

‘De thuiskomst’ is zo’n stuk waarvan je bij de zoveelste opvoering denkt: ‘Nou heb ik het wel gezien,’ en dan roept het plots toch weer nieuwe vragen op. In het sober realistische decor van regisseur en vormgever Peter van Bokhorst komt het stuk volledig tot zijn recht. Voor het eerst in mijn belevenis wordt ‘Mac’, de oude vriend van vader, het zevende personage. Zo zijn er meer momenten die opeens helder worden. Pinter blijft lastig, ondanks dat het nergens in deze voorstelling geforceerd absurdistisch wordt.

Er staat een prachtig ensemble. Robert Jan Heyning is op zijn best als Max, die als een ware narcist zijn zoons en broer de les probeert te lezen. Door enkele rolwisselingen zijn Lenny en Teddy eigenlijk net iets te oud, maar een kniesoor die daarop let. Peter van Bokhorst speelde de rol van Lenny dertig jaar geleden ook al, en dat is te zien. Met gemak zet hij de louche pooier neer en pakt hij de mysterieuze Ruth helemaal in, prachtig ingetogen gespeeld door Sophie van Eijck. David van Eeghen vertolkt de oudste broer Teddy op een subtiele en beheerste manier. Marcus van der Mast speelt Sam, de taxichauffeur, een personage dat al jaren met een ‘groot’ geheim rondloopt, een geheim dat hem uiteindelijk fataal wordt. Hij lijkt zo uit een Fellini-film weggelopen, een gouden greep van de regisseur om hem te casten.

De benjamin van de familie is Joey, een amateurbokser. Noah van Bokhorst speelt deze rol losjes en kalm. Typisch zo’n jongen voor wie je moet oppassen. In de voortreffelijke acteursregie van zijn echte vader wordt ieder detail door hem tot in de perfectie uitgespeeld.

​

Kortom, een voorstelling waar je als Pinter-fan echt van kunt genieten. En voor de mensen die Pinter minder waarderen: over twee maanden speelt dit beste gezelschap van ’t Gooi  ‘Familie’ van Maria Goos. Dat hapt gemakkelijker weg, maar of het net zo spannend is? We gaan het zien.

​

Wim Bakker, Uit in ‘t Gooi

​​